Πώς γίνεται να νιώθεις κουρασμένος ακόμα και μετά από 2 ή τρεις καφέδες;

Η καφεΐνη, το κύριο ενεργό συστατικό του καφέ, έχει τη φήμη ότι είναι ένας σημαντικός “πάροχος” ενέργειας. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και η καφεΐνη είναι ένα είδος “ναρκωτικού”, που σημαίνει ότι μπορεί να επηρεάσει τον καθένα μας διαφορετικά, ανάλογα με τις διατροφικές μας συνήθειες και τα γονίδιά μας. Μάλιστα, πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι, παραδόξως, ο καφές μπορεί να προκαλεί και κόπωση.

Ο καφές προκαλεί κόπωση; Οι επιστήμονες απαντούν

«Η καφεΐνη βραχυπρόθεσμα βοηθά στην προσοχή και την εγρήγορση. Βοηθά σε ορισμένες γνωστικές εργασίες και βοηθά στα επίπεδα ενέργειας», δήλωσε ο Mark Stein, καθηγητής στο Τμήμα Ψυχιατρικής και Επιστημών της Συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, ο οποίος έχει μελετήσει την επίδραση της καφεΐνης σε άτομα με A.D.H.D. «Αλλά το σωρευτικό αποτέλεσμα – ή ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος – έχει το αντίθετο αποτέλεσμα».

Μέρος των παράδοξων επιδράσεων της καφεΐνης προκύπτει από τις επιδράσεις της σε αυτό που οι ερευνητές αναφέρουν ως «πίεση ύπνου», η οποία τροφοδοτεί το πόσο νυσταγμένοι γινόμαστε καθώς περνάει η μέρα. Από τη στιγμή που ξυπνάμε, το σώμα μας έχει ένα βιολογικό ρολόι που μας οδηγεί να επιστρέψουμε για ύπνο αργότερα μέσα στην ημέρα.

Ο Seth Blackshaw, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins που μελετά τον ύπνο, είπε ότι οι ερευνητές εξακολουθούν να μαθαίνουν για το πώς συσσωρεύεται η πίεση ύπνου στο σώμα, αλλά ότι κατά τη διάρκεια της ημέρας, τα κύτταρα και οι ιστοί μας χρησιμοποιούν και καίνε ενέργεια με τη μορφή ενός μορίου που ονομάζεται τριφωσφορική αδενοσίνη ή ATP. Καθώς αυτό το ATP δαπανάται – καθώς σκεφτόμαστε, ασκούμαστε, κάνουμε δουλειές ή καθόμαστε σε τηλεδιασκέψεις – τα κύτταρα μας παράγουν μια χημική ουσία που ονομάζεται αδενοσίνη ως υποπροϊόν. Αυτή η αδενοσίνη συνεχίζει να συνδέεται με τους υποδοχείς στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να νυστάζουμε.

Χημικά, η καφεΐνη μοιάζει αρκετά παρόμοια με την αδενοσίνη στο μοριακό επίπεδο που καταλαμβάνει αυτές τις θέσεις δέσμευσης, εμποδίζοντας τη δέσμευση της αδενοσίνης με αυτούς τους υποδοχείς του εγκεφάλου. Ως αποτέλεσμα, η καφεΐνη δρα για να καταστέλλει προσωρινά την πίεση του ύπνου, κάνοντας μας να νιώθουμε πιο ξύπνιοι. Εν τω μεταξύ, η αδενοσίνη συνεχίζει να συσσωρεύεται στο σώμα.

«Μόλις η καφεΐνη εξαφανιστεί, έχετε πολύ υψηλό επίπεδο πίεσης ύπνου και πρέπει να το ξεπληρώσετε», είπε ο Δρ Blackshaw. Στην πραγματικότητα, ο μόνος τρόπος για να ανακουφίσετε και να επαναφέρετε ένα αυξημένο επίπεδο πίεσης ύπνου είναι ο ύπνος.

Το πρόβλημα είναι ότι όσο περισσότερο πίνουμε καφεΐνη, τόσο περισσότερο αυξάνουμε την ανοχή του σώματός μας σε αυτήν. Το συκώτι μας προσαρμόζεται φτιάχνοντας πρωτεΐνες που διασπούν την καφεΐνη πιο γρήγορα και οι υποδοχείς αδενοσίνης στον εγκέφαλό μας πολλαπλασιάζονται, έτσι ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να είναι ευαίσθητοι στα επίπεδα αδενοσίνης για να ρυθμίζουν τον κύκλο του ύπνου μας.

Τελικά, η συνεχής ή αυξημένη κατανάλωση καφεΐνης επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο, ο οποίος θα μας κάνει επίσης να νιώθουμε πιο κουρασμένοι, είπε ο Δρ Stein.
«Αν κοιμάστε λιγότερο και είστε αγχωμένοι και βασίζεστε στην καφεΐνη για να το βελτιώσετε, είναι απλώς μια τέλεια καταιγίδα για μια βραχυπρόθεσμη λύση που θα κάνει τα πράγματα πολύ χειρότερα μακροπρόθεσμα», είπε. «Πρόκειται να προσθέσετε περισσότερα σφηνάκια στον εσπρέσο σας, αλλά ο αρνητικός αντίκτυπος στον ύπνο σας θα συνεχιστεί και αυτό είναι αθροιστικό».

Διαβάστε επίσης: 

Σου αρέσει να πίνεις τον καφέ σου σκέτο; Μάλλον οφείλεται στα γονίδια σου

Ακολουθήστε το foodlife.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις