Ο «πόλεμος» των σιτηρών στη Μεσόγειο

Του Βασίλη Κορκίδη Προέδρου Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά  

Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος μπορεί να απειλεί με παγκοσμίων διαστάσεων αναταράξεις την αγορά των δημητριακών από την εκτίναξη των τιμών, αλλά δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος για επισιτιστική κρίση στην Ευρώπη. Δικαιολογημένα όμως δημιουργούνται φόβοι για ελλείψεις και έξαρση της φτώχειας στην Αφρική και την Μέση Ανατολή, αφού η παραγωγή Ρωσίας, Ουκρανίας και Καζακστάν κυριαρχεί στις εισαγωγές των περισσοτέρων χωρών στη λεκάνη της Μεσογείου. Η Αίγυπτος, η Συρία, η Λιβύη, η Τυνησία, το Μαρόκο, όπως και αρκετές χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής προμηθεύονται το 50-60% των αναγκών τους σε σιτηρά από Ρωσία και 30-40% από Ουκρανία, η αγροτική παραγωγή της οποίας θα χρειαστεί χρόνια για να αποκατασταθεί.

Επιβεβαιώνεται λοιπόν, γιατί η γεωγραφική περιοχή που εξελίσσεται ο πόλεμος χαρακτηρίζεται «σιτοβολώνας» της Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής. Η Ρωσία και Ουκρανία παράγουν ετησίως 60 και 40 εκατ. τόνους σιτηρών αντίστοιχα. Οι δύο χώρες επίσης παράγουν και εξάγουν σημαντικές ποσότητες ηλιελαίων και λιπασμάτων, ενώ η Ουκρανία παράγει άνω των 15 εκατ. τόνων καλαμποκιού. Η Ευρώπη, η Αφρική και η Μέση Ανατολή θα πληγούν σε διαφορετικό βαθμό από τις κυρώσεις της διεθνούς κοινότητας κατά της Ρωσίας. Άλλωστε η Ευρώπη διαθέτει σημαντική παραγωγή σιτηρών στην Γαλλία, Ουγγαρία, Πολωνία, Γερμανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ισπανία και την Ελλάδα με 1,7 εκατ. τόνους σκληρό σιτάρι.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η Κίνα παράγει 130 εκατ. τόνους σιτηρών και η Ινδία 90 εκατ. τόνους ενώ η αμερικανική ήπειρος με ΗΠΑ και Καναδά, καθώς και η Αυστραλία έχουν τη δική τους αυτονομία στη παραγωγή σιτηρών. Βεβαίως η απουσία των Ρώσο-ουκρανικών εξαγωγών μαλακού σίτου, από τις διεθνείς αγορές, που παράγεται μόνο σε ψυχρά κλίματα θα προκαλέσει μια αποδιοργάνωση στην εφοδιαστική αλυσίδα και ανατιμήσεις μέχρι την επόμενη παραγωγή τον Ιούνιο. Η εκτίναξη των τιμών σίγουρα προκαλεί φόβους επάρκειας και αδυναμία προμήθειας από εναλλακτικές πηγές, αλλά καταστάσεις που θα προκαλέσουν επισιτιστική κρίση και πείνα σε λαούς, θεωρώ πως δεν υφίστανται.

Η τιμή του σίτου σύμφωνα με τη Euronext έχει εκτιναχθεί στο επίπεδο-ρεκόρ των 400 ευρώ τον τόνο, σε μια εβδομάδα, ενώ στην αγορά εμπορευμάτων του Σικάγο η τιμή έχει επίσης εκτιναχθεί στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 14 ετών. Στην Ελλάδα οι αλευροβιομηχανίες πωλούν σήμερα με 400€ τον τόνο, ενώ η τιμή αντικατάστασης των αποθεμάτων τους κυμαίνεται κοντά στα 450€. Επίσης παρατηρείται εξαγωγείς σιτηρών να μην εκτελούν τα συμβόλαια του Μαρτίου επικαλούμενοι ανωτέρα βία «force majeure» και ευρωπαϊκές χώρες να μην εκδίδουν ενδοκοινοτικά πιστοποιητικά εξαγωγής. Συμπερασματικά, σίγουρα θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε τις εμπορικές επιπτώσεις και να υποστούμε τις μεγάλες αυξήσεις, όμως το σενάριο να βιώσουμε επισιτιστική κρίση και να ξεσπάσει ο «πόλεμος του ψωμιού» δεν υφίσταται.

Ακολουθήστε το foodlife.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις