«Ύποπτη» ακρίβεια σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης

Του Δημήτρη Χριστούλια

Βροχή πέφτουν οι καταγγελίες και τα παράπονα των καταναλωτών για τις πρωτοφανείς ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα. Πλέον οι τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ αλλάζουν σε καθημερινή βάση προκαλώντας την δυσαρέσκεια στους καταναλωτές, οι οποίοι κάνουν λόγο για αδικαιολόγητες αυξήσεις σε μια σειρά από βασικά αγαθά.

Αρκετοί καταναλωτές μάλιστα καταγγέλλουν φαινόμενα κερδοσκοπίας καθώς οι ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα έχουν αυξηθεί σε ποσοστό πάνω από το 12% που ήταν ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο. Στις καταναλωτικές οργανώσεις μάλιστα οι καταγγελίες έχουν υπερδιπλασιαστεί το τελευταίο δίμηνο, χρονικό διάστημα όπου παρατηρούνται πολύ μεγάλες ανατιμήσεις σε εκατοντάδες προϊόντα ευρείας κατανάλωσης. Σχεδόν για αρκετές περιπτώσεις των ανατιμήσεων, αν και είναι δύσκολο να τεκμηριωθεί, υπάρχει «οσμή» αισχροκέρδειας.

Οι καταναλωτές αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν να αυξάνονται συνεχώς οι τιμές κρατώντας την ίδια στιγμή τις επιφυλάξεις τους για το εάν θα μειωθούν αντίστοιχα οι τιμές όταν θα αποκλιμακωθεί η ενεργειακή κρίση. Εκτός από τις Ενώσεις Καταναλωτών και η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή δέχεται παράπονα και καταγγελίες που αφορούν την ακρίβεια αλλά και την αισχροκέρδεια. Μάλιστα κάποιες από αυτές γίνονται γραπτώς και αξιολογούνται από τους ελεγκτές, οι οποίοι στην συνέχεια προχωρούν σε εξονυχιστικούς ελέγχους.

Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων έχει δημιουργήσει έναν νόμο βάσει του οποίου κανένα προϊόν δεν θα πρέπει να πωλείται στα σούπερ μάρκετ με περιθώριο κέρδους που να είναι μεγαλύτερο σε σχέση με το αντίστοιχο με το οποίο πωλούνταν πριν από τον Σεπτέμβριο του 2021. Οι ελεγκτές κάνοντας χρήση του συγκεκριμένου νόμου έχουν πραγματοποιήσει, μέσα στο 2022, σύμφωνα με πληροφορίες, περισσότερους από 2.000 ελέγχους για αισχροκέρδεια και έχουν εντοπίσει 90 παραβάσεις επιβάλλοντας συνολικά πρόστιμα 2,2 εκατ. ευρώ. Πρόστιμα τα οποία έχουν επιβληθεί καθώς πωλούνταν προϊόντα με μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους από το επιτρεπόμενο. Τον τελευταίο χρόνο έχουν γίνει επίσης πάνω από 19.000 έλεγχοι και έχουν επιβληθεί πρόστιμα  3,7 εκατ. ευρώ, με το 30% με 40% να αφορά ελέγχους για να μην αναγραφή τιμών ή για την παραπλάνηση των καταναλωτών με την αναγραφή άλλης τιμής στο ράφι και άλλης στο Ταμείο. 

Παρόλο που Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) συνεχίζει τους ελέγχους με αμείωτη ένταση επιβάλλοντας υψηλά πρόστιμα σε κάποιες περιπτώσεις  τους τελευταίους μήνες φαίνεται να μην αρκούν καθώς σε καθημερινή πλέον βάση αλλάζουν οι τιμές στα σούπερ μάρκετ προκαλώντας την δυσαρέσκεια των καταναλωτών, οι οποίοι πλέον έχουν περιορίσει τις αγορές τους στα απολύτως αναγκαία. 

Η λίστα με τις ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στην διάθεσή του το FoodLife κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς και κυρίως τους τελευταίους 2 μήνες έχουν ανατιμηθεί εκατοντάδες προϊόντα σε ποσοστό που ξεπερνάει ακόμη και το 30%. Το ζητούμενο πλέον είναι εάν όλες αυτές οι ανατιμήσεις είναι δικαιολογημένες εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης ή μέσα στην γενικευμένη ακρίβεια κάποιοι βρήκαν την ευκαιρία να αυξήσουν αδικαιολογήτως τις τιμές των προϊόντων τους.

Οι εκπρόσωποι των καταναλωτικών οργανώσεων υποστηρίζουν ότι κάποιες από τις αυξήσεις είναι αδικαιολόγητες χωρίς όμως και αυτές να διαθέτουν εκείνα τα στοιχεία προκειμένου να φέρουν τις εταιρείες Υπάρχουν περιπτώσεις προϊόντων που έχουν ανατιμηθεί ακόμη πάνω από 50% μέσα σε διάστημα λίγων μηνών.

Προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί 2 και 3 μέσα στο 2022. Εκτός όμως από τα αλλεπάλληλα κύματα ανατιμήσεων κάποιες επιχειρήσεις μείωσαν το βάρος των προϊόντων τους. Υπάρχουν περιπτώσεις δηλαδή, όπως για παράδειγμα με μαργαρίνη συγκεκριμένης εταιρείας, η τιμή της οποίας έχει αυξηθεί κατά 48,4% τους τελευταίους μήνες και παράλληλα το βάρος του προϊόντος έχει μειωθεί κατά 50 γραμμάρια. Πλέον οι καταναλωτές βλέπουν καθημερινά ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά από λίγα λεπτά μέχρι και λίγα ευρώ.

Ενδεικτικά, και μεταξύ πολλών άλλων προϊόντων, το μοσχάρι πωλείται ακριβότερα κατά 3 ευρώ ενώ ανατιμήσεις που φτάνουν ακόμη και το 17,5% έχουν σημειωθεί στο κοτόπουλο. Μάλιστα συγκεκριμένο κοτόπουλο που διατίθενται σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ είχε φτάσει να πωλείται από 3,19 ευρώ στα 4,12  ευρώ το κιλό, ωστόσο αρκετοί καταναλωτές σταμάτησαν να το αγοράζουν με αποτέλεσμα να περιορισθεί η ανατίμηση στα 3,75 ευρώ το κιλό. Σημειώνεται μάλιστα ότι η τιμή στο κοτόπουλο έχει αυξηθεί από κάποιες εταιρείες του κλάδου 2 και 3 φορές μέσα σε έναν χρόνο. 

Επίσης, κατά 1 ευρώ έχει αυξηθεί και η τιμή στις χοιρινές μπριζόλες και στο σνίτσελ εισαγωγής. Περίπου 1 με 2 ευρώ έχει αυξηθεί η τιμή του παρθένου ελαιολάδου που πωλείται σε συσκευασία ενός λίτρου ενώ η τιμή στο αλεύρι έχει εκτιναχθεί κατά 57%  με αποτέλεσμα η συσκευασία του ενός κιλού να κοστίζει 2,20 ευρώ από 1,40 πριν από μερικούς μήνες. Σε ποσοστό πάνω από 25% έχουν αυξηθεί τα μακαρόνια Νο 6, ο πιο ταχυκίνητος κωδικός στα ζυμαρικά ο οποίος μάλιστα θα περιλαμβάνεται και στο «καλάθι του νοικοκυριού». Αυξήσεις πάνω από 35% έχουν σημειωθεί από τις αρχές του χρόνου στο γάλα εβαπορέ ενώ σε ποσοστό τουλάχιστον 25% έχει αυξηθεί η τιμή του φρέσκου γάλακτος.

Είδος… πολυτελείας πλέον έχει γίνει το εθνικό μας τυρί, η φέτα, η τιμή της οποίας έχει αυξηθεί πάνω από 20% στις περισσότερες περιπτώσεις ξεπερνώντας τα 11 και τα 12 ευρώ. Κατά 4 ευρώ έχει αυξηθεί το κιλό η γαλοπούλα που χρησιμοποιεί κάποιος για να φτιάξει ένα τοστ και κατά περίπου 30% εισαγόμενο κίτρινο τυρί σε φέτες.    

Ακολουθήστε το foodlife.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις