«Ασανσέρ» οι τιμές στα τρόφιμα

Του Δημήτρη Χριστούλια

Μειώνονται οι τιμές σε δεκάδες βασικά αγαθά, μετά από μια μακρά περίοδο συνεχών ανατιμήσεων σε όλα σχεδόν τα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης και σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά που ξεπέρασαν σε κάποιες περιπτώσεις και το 50%. Μειώσεις όμως που σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να αντισταθμίσουν τις μεγάλες αυξήσεις των τελευταίων 18 μηνών, δηλαδή από τον Σεπτέμβριο του 2021 οπότε και ξέσπασε η ενεργειακή κρίση. Την ίδια στιγμή όμως δεκάδες είναι τα βασικά αγαθά που συνεχίζουν να ανατιμώνται προκαλώντας ένα ακόμη πλήγμα στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Είναι ωστόσο η πρώτη φορά όπου εκτός από αυξήσεις τιμών, υπάρχουν και μειώσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Realnews από το τέλος Ιανουαρίου έχουν ξεκινήσει ορισμένες βιομηχανίες τροφίμων και εμπορικές επιχειρήσεις να αποστέλλουν νέους τιμοκαταλόγους στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ μειώσεις που φτάνουν ακόμη και το 15%.  Πρόκειται για μειώσεις από μεμονωμένες επιχειρήσεις και για συγκεκριμένα προϊόντα, με παράγοντες της αγοράς να επισημαίνουν ότι οι μειώσεις θα συνεχισθούν και το επόμενο χρονικό διάστημα και όσο οι τιμές σε ενεργειακά προϊόντα δηλαδή στο φυσικό αέριο, στην ηλεκτρική ενέργεια και στο πετρέλαιο κίνησης κινούνται σε πολύ πιο χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες. Από την άλλη πλευρά όμως έντονη είναι η δυσαρέσκεια των καταναλωτών οι οποίοι υποστηρίζουν ότι παρόλο που έχουν μειωθεί σημαντικά τα ενεργειακά προϊόντα οι τιμές σε πολλά προϊόντα συνεχίζουν να αυξάνονται.

Οι πρώτες μειώσεις

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στην διάθεσή της η «R» από το τέλος Ιανουαρίου έχουν ξεκινήσει μειώσεις σε ορισμένα προϊόντα, τα οποία ως επί το πλείστον είχαν αυξηθεί σημαντικά όλους τους του προηγούμενους μήνες. Όπως στις περιπτώσεις που σημειώνονται αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων, έτσι και στις περιπτώσεις που καταγράφονται μειώσεις, αφορούν μεμονωμένα προϊόντα, από συγκεκριμένες εταιρείες και όχι το σύνολο του κλάδου. Μειώσεις οι οποίες θα περάσουν σταδιακά στα ράφια των σούπερ μάρκετ ανάλογα με τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους.

Οι πρώτες μειώσεις αφορούν τουλάχιστον 50 προϊόντα, με παράγοντες από τον κλάδο των τροφίμων και των ποτών να εκτιμούν ότι θα ακολουθήσουν και άλλες σε ακόμη περισσότερα προϊόντα το επόμενο διάστημα. Μειώσεις που αφορούν τόσο σε επώνυμα όσο και σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.

Αναλυτικότερα, από τα μέσα Μαρτίου θα πωλούνται φθηνότερα ελαιόλαδο, αραβοσιτέλαιο, ηλιέλαιο και πυρηνέλαιο συγκεκριμένης εταιρείας σε ποσοστό έως 7,5%.  Επίσης ηλιέλαιο και ελαιόλαδο άλλης εταιρείας πωλείται ήδη με μειωμένη τιμή κατά 7,5%. Σημαντικό παράγοντα στο θέμα της μειωμένης τιμής του ελαιολάδου αποτελεί το γεγονός, ότι αφενός είχαν πραγματοποιηθεί σημαντικές αυξήσεις και αφετέρου γιατί έχει μειωθεί σημαντικό το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για την λειτουργία των παραγωγικών μονάδων αλλά και των καυσίμων για την μεταφορά των προϊόντων. Από τα μέσα Φεβρουαρίου φθηνότερα θα πωλείται η ζάχαρη σε ποσοστό έως 3% από μια εταιρεία του κλάδου. Με σημαντική μείωση της τάξης του 12% θα πωλείται από τις αρχές Μαρτίου συσκευασμένο ψωμί από επίσης μια εταιρεία ενώ σε μειώσεις έως και 15% προχωρούν το ίδιο χρονικό διάστημα δύο εταιρείες που διαθέτουν στην αγορά βούτυρο. Από τις αρχές Φεβρουαρίου πιο φθηνά σε ποσοστό 3% πωλείται το αλεύρι από μια εταιρεία και οι μπάρες δημητριακών σε ποσοστό 5% αντίστοιχα. Σημαντικές μειώσεις παρατηρούνται και σε ορισμένα γαλακτοκομικά. Πρόκειται για εισαγόμενο τυρί το οποίο ήδη από το τέλος Ιανουαρίου πωλείται με μειωμένη τιμή κατά 17% αλλά και ορισμένα τυριά ιδιωτικής ετικέτας τα οποία διατίθεται πιο φθηνά σε ποσοστό 10% από τις αρχές Φεβρουαρίου. Οι μειώσεις στα γαλακτοκομικά προϊόντα αφορούν ως κυρίως τα εισαγόμενα καθώς έχει μειωθεί σε ποσοστό πάνω από 50% η τιμή του αγελαδινού γάλακτος που παράγεται σε μεγάλες ποσότητες στην Γερμανία και σε άλλες χώρες της δυτικής Ευρώπης.  

Επίσης, από τις αρχές Φεβρουαρίου πωλείται φθηνότερο το χαρτί υγεία σε ποσοστό έως 3% από μια εταιρεία.

Γιατί μειώνονται οι τιμές

Σύμφωνα το επόμενο διάστημα αναμένεται να προχωρήσουν σε μειώσεις τιμών και άλλες εταιρείες. Καθοριστικό παράγοντα για το χρονικό διάστημα που θα προχωρήσουν σε υποτιμήσεις των προϊόντων τους είναι πότε οι βιομηχανίες τροφίμων θα παραλάβουν πρώτες ύλες σε χαμηλότερες τιμές αλλά και κατά πόσο και εάν συνεχισθεί η αποκλιμάκωση του ενεργειακού κόστους. Παράγοντες της αγοράς όμως εκτιμούν, ότι εφόσον η τιμή του φυσικού αερίου θα συνεχίσει να βρίσκεται στην περιοχή των 50 ευρώ την μεγαβατώρα, το πετρέλαιο μπρεντ πέριξ των 80 δολαρίων το βαρέλι και η χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή των 150 ευρώ τη μεγαβατρώρα, τότε θα γίνει αντιληπτή η αποκλιμάκωση των τιμών σε δεκάδες βασικά αγαθά το δεύτερο εξάμηνο της τρέχουσας χρονιάς. Το ζητούμενο όμως σύμφωνα με τους καταναλωτές είναι κατά πόσο αυτές οι μειώσεις των τιμών θα μπορέσουν να αντισταθμίσουν σε έναν σημαντικό βαθμό των μπαράζ των ανατιμήσεων που πραγματοποιήθηκαν τους προηγούμενους μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις χειμερινές της προβλέψεις για την Ελλάδα η Κομισιόν αναφέρει ότι οι τιμές της ενέργειας υποχώρησαν μετά την κορύφωσή τους τον Σεπτέμβριο του 2022, ενώ εκτιμά πως ο πληθωρισμός στη χώρα θα μετριαστεί περαιτέρω τους επόμενους μήνες και 9,3% κατά μέσο όρο το 2022 θα υποχωρήσει σε 4,5% το 2023 και σε 2,4% το 2024.

Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό που τονίζουν υψηλόβαθμα στελέχη που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του λιανεμπορίου είναι ότι οι τιμές δεν θα μπορέσουν να επιστρέψουν σε επίπεδα πριν από το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης. Ένας ακόμη λόγος που θα καταγραφεί το επόμενο διάστημα αποκλιμάκωση των τιμών σε ορισμένα προϊόντα έχει να κάνει με τον ανταγωνισμό, καθώς αρκετές βιομηχανίες τροφίμων έχουν αποφασίσει να μην προχωρήσουν σε νέες ανατιμήσεις προχωρώντας σε αρκετές περιπτώσεις και στην απορρόφηση του αυξημένου λειτουργικού κόστους με στόχο να κάνουν τα προϊόντα τους πιο ανταγωνιστικά και να μην χάσουν πωλήσεις, καθώς οι καταναλωτές γυρίζουν την πλάτη σε εκείνα τα προϊόντα στα οποία διαπιστώνουν ότι έχουν ανατιμηθεί σε σημαντικό βαθμό. Από την άλλη όμως υπάρχουν και οι επιχειρηματίες που υποστηρίζουν ότι δεν μπορούν να πωλούν για μεγάλο χρονικό περίοδο τα προϊόντα τους σε τιμές κόστους καθώς θέτουν σε κίνδυνο την βιωσιμότητα της εταιρείας τους.  

Έρχονται νέες αυξήσεις

Οι μειώσεις στις τιμές των προϊόντων αποτελούν την καλή είδηση για τους καταναλωτές, οι οποίοι όμως θα έρθουν το επόμενο διάστημα και με ένα ακόμη κύμα ανατιμήσεων. Πλέον η έρευνα αγοράς από τους καταναλωτές αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, στην προσπάθειά τους να εντοπίσουν εκείνα τα προϊόντα στα οποία οι τιμές είτε μένουν σταθερές είτε μειώνονται. Από τις αμέσως επόμενες ημέρες και μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα ανατιμηθούν σταδιακά 200 προϊόντα σε ποσοστό που κατά μέσο όρο θα φτάσει το 8%.

Αναλυτικότερα η νέα λίστα της ακρίβειας περιλαμβάνει τα εξής προϊόντα: Σαλάτες (αλοιφές) έως 27%, δημητριακά και μπάρες δημητριακών 24%, ρύζι και σοκολατοειδή έως 23%, Μουστάρδα, μαγιονέζα, κέτσαπ, κονσέρβες και πουρές έως 20%, οδοντόκρεμες έως 15%, καθαριστικά σπιτιού και αναψυκτικά έως 15%, απορρυπαντικά και σαλάτες έως 11%, όσπρια και σφολιάτες έως 10%, φέτα έως 9%, γραβιέρα: έως 8%

Μπισκότα και τυρί για τοστ 4%, αλλαντικά και αλάτι 3,5%. Οι αυξήσεις γίνονται από μεμονωμένες εταιρείες και αφορούν συγκεκριμένα προϊόντα και αναμένεται σε αυτές τις περιπτώσεις να περάσουν σταδιακά στα ράφια των σούπερ μάρκετ ανάλογα με τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα με πληροφορίες οι ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά αναμένεται να συνεχισθούν και το προσεχές διάστημα αλλά με πολύ λιγότερη ένταση καθώς οι περισσότερες ανατιμήσεις ανακοινώνονται από τις βιομηχανίες τροφίμων και τις εμπορικές επιχειρήσεις το πρώτο δίμηνο κάθε νέου έτους. Σε αρκετές περιπτώσεις πρόκειται για αυξήσεις τιμών που είχαν προγραμματίσει οι εταιρείες εδώ και αρκετές εβδομάδες, στην προσπάθεια που κάνουν να περνούν σταδιακά τις ανατιμήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ.  

Οι υψηλές τιμές στα τρόφιμα αποτυπώνονται και στα επίσημα στοιχεία που δημοσίευσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, σύμφωνα με την οποία ο πληθωρισμός τον Ιανουάριο υποχώρησε στο 7% από 7,2% τον Δεκέμβριο, ωστόσο ο πληθωρισμός στα τρόφιμα παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα φτάνοντας τον περασμένο μήνα στο 15,4%.

Ακολουθήστε το foodlife.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις